Του Κώστα Στεφ.Τσίπηρα,www.tsipiras.gr
Τόσο κοντά και συνάμα τόσο μακριά από την Αθήνα, η Αίγινα απετέλεσε και αποτελεί, τόπο κοντινό καταφυγής από την μεγαλούπολη και ταπαρακλάδια της, αλλά και χώρο όπου η νεοελληνική αρχιτεκτονική βρήκε έδαφος για να εκφράσει όλες τις θετικές, αλλά και όλες τις αρνητικές της διαστάσεις, από τα απλά χωριάτικα σπίτια, μέχρι τα νεοκλασικά κτίρια, από τα avant- garde οικοδομήματα, μέχρι την εποποιία του αυθαίρετου οικιστή, από τα πομπώδη κτίρια της νεοκακογουστιάς, μέχρι τους δομικούς πειραματισμούς πολλών επώνυμων αρχιτεκτόνων.
Την γνώρισα την Αίγινα, στα τέλη της δεκαετίας του ‘50 αν και σαν παιδί δεν καταλάβαινα και πολλά τότε για την αρχιτεκτονική, και δεν ξεχνάω τον μακαρίτη τον πατέρα μου, που μου είχε δείξει για πρώτη φορά το εκπληκτικό σπίτι του Ροδάκη, στον Μεσσαγρό, το οποίο (ντροπή σας, όσοι πρέπει να ντρέπεστε…..), καταρρέει σήμερα, μέσα στην γενική αδιαφορία…
Αργότερα, που άρχισα να καταλαβαίνω την αίσθηση του μέτρου στην αρχιτεκτονική και την σημασία ένταξής ενός κτιρίου στο τοπίο, το σπίτι του Ροδάκη το κατέταξα σαν ένα από τα σπουδαιότερα κτίρια που είδα ποτέ στην ζωή μου ( και έχω δει πολλά…). Σαν φοιτητής έπαιρνα το ποδήλατό μου και περιδιάβαινα, τακτικά, την Αίγινα, φωτογραφίζοντας και αποτυπώνοντας. Σαν φοιτητής έπαιρνα το ποδήλατό μου και περιδιάβαινα, τακτικά, την Αίγινα, φωτογραφίζοντας και αποτυπώνοντας.
Το λιτό, λεγόμενο σπίτι του Καζαντζάκη, το απλό σπίτι που έμενε ο Χρίστος ο Καπράλος, που είχα την τύχη να γνωρίσω, το σπίτι του Κωνσταντινίδη, τα απαράδεκτα αρχιτεκτονικά πομπώδη και χωρίς ψυχή νέα κτίρια του μοναστηριού του Αγίου Νεκταρίου, τα κάθε λογής αυθαίρετα που πλήγωναν την αγαπημένη μου περιοχή του Σουβάλας….
Ναι! Η ευρύτερη περιοχή της Σουβάλας, ήταν η αγαπημένη μου περιοχή! Και η χώρα – λιμάνι καλή ήταν, και η Αγία Μαρίνα πριν την αρπάξει η τουριστική ξιπασιά, καλή ήταν, αλλά καμία τους δεν είχε το τοπίο της Σουβάλας! Την αίσθηση του ανοικτού ορίζοντα που κλείνει στον βορρά το Λεκανοπέδιο της Αττικής και που σου δημιουργεί την ψευδαίσθηση μίας λίμνης!
Ναι! Η ευρύτερη περιοχή της Σουβάλας, ήταν η αγαπημένη μου περιοχή! Και η χώρα – λιμάνι καλή ήταν, και η Αγία Μαρίνα πριν την αρπάξει η τουριστική ξιπασιά, καλή ήταν, αλλά καμία τους δεν είχε το τοπίο της Σουβάλας! Την αίσθηση του ανοικτού ορίζοντα που κλείνει στον βορρά το Λεκανοπέδιο της Αττικής και που σου δημιουργεί την ψευδαίσθηση μίας λίμνης!
Και το Λουτράκι Κορινθίας, που επίσης αγαπώ, μου δίνει αυτή την αίσθηση, όμως εδώ, η ύπαρξη και η θέα μίας μεγαλούπολης που καταβρόχθισε σχεδόν τα πάντα, που ανέβηκε μέχρι τον Υμηττό, που κατέβηκε μέχρι την τελευταία σπιθαμή παραλίας του Σαρωνικού, είναι εντυπωσιακή, ιδίως το σούρουπο, ακόμη και σήμερα, που η Σουβάλα είναι ένα αίσχος, που τα περίφημα λουτρά της αντί να αποτελέσουν πόλο πολιτισμού, «βρωμάνε και ζεύουν» και τα άλλοτε γραφικά ταβερνάκια της, που μάζευαν απλό και λαϊκό κόσμο (θυμάμαι μία εκπληκτική παράσταση Καραγκιόζη με τον Δώριζα, σε κάποιο από αυτά!), μεταβλήθηκαν σε πλαστικοποιημένα προαύλια, και σε βασίλεια του αλουμίνιου….
Την Αίγινα δυστυχώς, την αγάπησα και την αγαπώ. Και λέω δυστυχώς γιατί η αγάπη, η όποια αγάπη, συχνά πονάει και η Αίγινα, σήμερα με πονάει και εμένα…. Έχοντας λοιπόν ζήσει στο νησί από τόσο νωρίς, ενθουσιάστηκα όταν άκουσα για πρώτη φορά την πρόταση να φτιάξω δύο ολιστικής αρχιτεκτονικής κτίρια σε αυτό. Είκοσι έξι χρόνια δουλειάς, γύρω στα 250 οικολογικά κτίρια σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό δύο ακόμα σπίτια, μπορεί να μην σημαίνουν και ιδιαίτερα πράγματα ή μήπως όχι; !
Μεγάλες κλίσεις, λιτό και αυστηρό τοπίο, με φοβερή θέα στα νησάκια δορυφόρους της Αίγινας και πιο πέρα μέχρι τις ακτές του Μοριά και τόπος ενεργειακός ( το τι σημαίνει αυτό, είναι μια άλλη ιστορία, ίσως την πούμε κάποτε δημόσια, τότε που οι λογικοί άνθρωποι, θα αρχίσουν να καταλαβαίνουν ότι ούτε το Ελάνιον Όρος ήταν τυχαίο, ούτε η θέση του Ναού της Αφαίας, αλλά και άλλων….)
Μία πρόκληση λοιπόν!
Την οποία και αποδέχτηκα με ιδιαίτερη ευχαρίστηση!
Τι σχεδιάζουμε όμως;